NASA i ESA uz pomoć SpaceX-a započeli su jedan od najvažnijih testova u posljednje vrijeme – DART odnosno Double Asteroid Redirection Test (Test preusmjeravanja asteroida)
NASA-ina svemirska letjelica Double Asteroid Redirection Test (DART) uspješno je poletjela iz baze Svemirskih snaga Vandenberg na raketi Falcon 9 SpaceX-a.
Nakon postizanja dovoljne visine, raketa se odvojila od letjelice i satelita LICIACube Talijanske svemirske agencije (ASI), koji će se potom smjestiti u pravu putanju i krenuti u svoju misiju.
Cilj misije je 160 metara velik asteroid Dimorphos koji se nalazi milijunima kilometara udaljen od Zemlje. Radi se o asteroidu koji boravi u orbiti oko većeg asteroida Didymos, a procjenjuje se da bi se oba asteroida mogla naći u Zemljinom komšiluku u septembru 2022. godine. Upravo bi tad letjelica trebala stići do Dimorphos-a i udariti u njega.
U NASA-i se nadaju da će udar svemirske letjelice, velike tek osam metara, da uspori Dimorphos-ovu brzinu za otprilike jedan posto i promijeni njegovu orbitu.
Eksperiment je važan jer će se u tom trenutku asteroidi naći na udaljenosti od gotovo 11 miliona kilometara od Zemlje i naučnici će moći da ga promatraju teleskopom.
Svemirska letjelica Hera pravi „istragu“
Ideja je da nakon što DART obavi svoju misiju i udari u manji asteroid, ESA lansira sopstvenu svemirsku letjelicu Hera, koja bi trebalo da napravi „istragu“.
„DART i Hera su originalno zamišljene kao koordinirane misije. Jedna bi obavila udar, a druga bi obavila precizna mjerenja rezultata“, istakao je vođa misije Hera, Ian Carnelli.
Međutim, vremenom su se ove misije razdvojile, ali je saradnja nastavila kroz naučni konzorcijum AIDA (Asteroid Impact and Deflection Assesment).
Tako bi DART trebao da udari u Didymos u septembru 2022. godine brzinom od 6,6 kilometara u sekundi, pod budnim okom ESA-inih teleskopa i radara.
Hera bi na svoju misiju trebalo da krene u novembru 2024. godine, a prava bi istraga „mjesta udara“ trebalo da počne krajem 2026. godine.
Baš kao i u slučaju DART-a, Heru će pratiti dva mala CubeSat satelita. Milani, koji će da snima površinu asteroida i Juventas koji će radarski da prouči unutrašnjost asteroida.
Sve možete pratiti i uživo:
Projekat vrijedan 330 miliona dolara
„Pokušavamo da shvatimo na koji način da uspješno odbijemo potencijalnu prijetnju, rekao je NASA-in naučnik Thomas Zuburchen o projektu vrijednom 330 miliona dolara, dodavši da će se prvi put čovječanstvo umiješati u gravitacijski ples Sunčeva sistema.
Istakao je da asteroidi ne predstavljaju nikakvu prijetnju našem planetu. Riječ je o svemirskim tijelima poznatim pod nazivom Near-Earth Objects (NEO), asteroidima i kometima koji se Zemlji približavaju u krugu od 48 km.
Udar od 24.000 km/h
NASA-ina Kancelarija za koordinaciju planetarne obrane najviše zanimaju svemirska tijela veća od 140 metara, koja imaju razoran potencijal i mogu da unište čitave gradove ili regije, energijom višestruko jačom od prosječno snažne nuklearne bombe.
U blizini Zemlje nalazi se oko 10.000 poznatih asteroida veličine 140 metara ili većih, ali se ne očekuje da će ijedan od njih u idućih stotinu godina da pogodi našu planetu.
Naučnici vjeruju da postoji najvjerovatnije još 15.000 takvih tijela koja čekaju da se otkriju.
Tvrde da mogu u laboratorijama da stvore mini-udare i upotrijebe rezultate da bi stvorili sofisticirane modele preusmjeravanja asteroida. Međutim, oni su manje korisni od testiranja u stvarnom svijetu.
Sonda DART, kutija veličine većeg frižidera sa solarnim panelima veličine limuzine s obiju strana, u Dimorphos će udariti brzinom nešto većom od 24.000 km/h.
(IT mixer)
