Geomagnetne bure u polarnoj atmosferi povećavaju koncentracija slobodnih radikala što dovodi do uništavanja ozona na visini mezosfere, omotača zemljine atmosfere
Geomagnetene bure za 24 časa mogu da unište oko četvrtine ozonskog omotača Zemlje, tvrde fizičari sa Državnog univerziteta u Sankt Peterburgu i drugih ruskih univerziteta su sa kolegama iz Fizičko-meteroološke opservatorije u Davosu.
Navodi se da su naučnici u cijelom svijetu posvetili veliku pažnju istraživanju ozonskog omotača i klimatskih uslova na Zemlji. Oni proučavaju prirodne i antropogene faktore koji su aktivni u atmosferi, od površine planete do kosmičkog prostranstva oko nje.
Lučenje visoke energije protona, elektrona i alfa-čestica
Uništavanje ozonskog omotača je povezano sa lučenjem visoke energije protona, elektrona i alfa-čestica koje ulaze u atmosferu iz magnetosfere – područje oko Zemlje čija se fizička svojstva određuju magnetnim poljem i njegovom interakcijom sa tokovima naelektrisanih čestica. Kao rezultat toga se formiraju slobodni radikali koji uništavaju ozon.
„Otkrili smo da se tokom geomagnetnih bura u polarnoj atmosferi povećava koncentracija radikala. To dovodi do uništavanja ozona na visini mezosfere, omotača zemljine atmosfere, tokom 24 sata. Otkrili smo 14-25 odsto uništenog ozona na visini oko 75 kilometara. Odnosno, magnetne bure mogu da unište oko četvrtine ozona na toj površini“, rekao je rukovodilac odjeljenja u Sankt Peterburgu za „Magnetosferu i uticaj energetskih čestica na atmosferu“ laboratorije za proučavanje ozonskog sloja Irina Mironova.
Naučnici su podatke dobili pomoću aerostatnih merenja rengenskog zračenja koje je povezano sa izlučivanjem takozvanih energetskih čestica u atmosferu. Istraživanje je bilo iznad Apatita u Murmanskoj oblasti. Kako bi se procijenilo koliko je uništen ozonski omotač, korišćeni su specijalni matematički modeli koji su ispitivali različite procese u atmosferi.
Osim toga, naučnici iz Sankt Peterburga su napravili model koji može da izračuna temperature i koncentracije neutralnih gasova, slobodnih elektrona i jona koji učestvuju u više od 300 različitih reakcija. Između ostalogm to uključuje azotne i vodonične katalitičke cikluse uništavanja ozona.
Rezultati ruskih naučnika se mogu koristiti za precizniju prognozu kako će u budućnosti izgledati ozonski omotač i klima na Zemlji, kao i za analizu širenja radio talasa.
(sputnik)
