Naučnici su razvili novu tehniku koja može da popravi i čak regeneriše ćelije srčanog mišića nakon srčanog udara ili infarkta miokarda
Do sada je ova tehnika koja može da popravi i čak regeneriše ćelije srčanog mišića nakon srčanog udara ili infarkta miokarda testirana samo na miševima. Ako ona isto funkcioniše i na ljudima, potencijalno bi mogla da bude spasonosna terapija za ljude koji su pretrpjeli srčani udar.
Tehnika koja regeneriše ćelije srčanog mišića nakon srčanog udara koristi sintetičku ribonukleinsku kiselinu (mRNA). Ona stvara ‘nacrt’ DNK sekvenci, koje tijelo zatim koristi za izgradnju proteina za formiranje i regulacije naše ćelije. Prilagođavanjem mRNA, naučnici mogu dati različite pravce za različite biološke procese.
Ovako raspoređena uputstva promovišu replikaciju ćelija srčanog mišića (kardiomiocita) preko dva takozvana mutirana faktora transkripcije, Stemina i IAP5SA. U osnovi, ideja je da ćelije srčanog mišića, koje imaju vrlo malu sposobnost regeneracije, djeluju više kao matične ćelije, koje telo može pretvoriti u razne druge vrste specijalizovanih ćelija.
„Niko to nije uspio da uradi u ovoj mjeri i mislimo da bi to moglo da postane moguća terapija za ljude“, kaže biolog Robert Švarc sa Univerziteta u Hjustonu u Teksasu i jedan od autora nove studije objavljene u Journal of Cardiovascular Aging.
Manje od jednog procenta ćelija srčanog mišića odraslih može da se regeneriše jer su kardiomiociti koje imamo kada umremo uglavnom isti oni koje smo imali od prvog mjeseca života, što znači da srčani udari i srčana oboljenja mogu ostaviti srce u trajno krhkom stanju.
Rezultati su zapanjujući
U eksperimentima u sudovima kulture tkiva i živim miševima, pokazalo se da Stemin uključuje svojstva slična matičnim ćelijama u kardiomiocitima, dok je YAP5SA promovisao rast i replikaciju organa. Naučnici su opisali proces kao revolucionaran u oblasti medicine.
In vivo studija koja je uključivala žive miševe pogođene oštećenim srcem pokazala je da se jezgra miocita repliciraju najmanje 15 puta u 24 sata nakon injekcija mutiranih faktora transkripcije, Stemina i YAP5SA.
Kada su oba transkripciona faktora ubrizgana u srca odraslih miševa sa infarktom, rezultati su bili zapanjujući. Laboratorija je otkrila da su se srčani miociti brzo umnožavali u roku od jednog dana, dok su srca popravljena tokom sljedećeg mjeseca do skoro normalne srčane pumpne funkcije sa malim ožiljcima, kaže Švarc.
Sintetička mRNK koja je dodata ćelijama nestala je za nekoliko dana, baš kao što to čini mRNK proizvedena u našim tijelima, kažu naučnici. Ovo daje novoj tehnici prednost u odnosu na procese genske terapije, koji se ne mogu lako zaustaviti ili ukloniti kada su u toku.
Ostaje da se vidi da li se pristup može uspješno prevesti na ljude i biće potrebno još mnogo godina istraživanja da se ovo prevede u djelotvornu terapiju. Naučni tim koji je sproveo ovo najnovije istraživanje uvjeren je u pozitivan ishod.
Ovo je velika studija regeneracije srca, posebno imajući u vidu pametnu strategiju korišćenja mRNA za isporuku Stemina i YAP5SA, kaže biolog Siju Ksiao sa Univerziteta u Hjustonu.